نحو کاربردی کتابی شامل ۲۳ درس است که یکی از «متون تدوینی نشر داخلی مرکز آموزش الکترونیک دانشگاه قرآن و حدیث» (متنا) است. هر درس با بیان «اهداف درس» آغاز و به «چکیده» و «پرسش» ختم می شود. پایان بخش کتاب، پاسخ نامه پرسش هاست.
نویسنده در پیش گفتار، کتاب خود را اینگونه معرفی می کند:
این گرامی نامه، کوششی است تا موشکافی ها و نکات بلاغی را در خلال درس نامه هایی، به گونه ای کاربردی در دسترس دانشجویان و دوستداران وادی ادب قرار دهد.در این اثر، سیر آغازین پیدایش علم اعراب، و این نکته که حضرت علی(ع) این دانش را به جناب ابوالاسود دوئلی= القاء نمودند؛ و نیز سیر تطور دانش ادب عربی (که در دوره آغازین اعراب به لفظ بوده، و در دوره تکامل، اعراب به تفسیر و معنا گردیده)، به گونه ای موجز بیان شده است. پس از آن در گفتاری کوتاه، مطالب کلی دانش ادب عربی بیان شده است؛ سپس تطبیق موارد علمی بلاغی همراه با نقد و نظر و آموزش، در خلال آیات شریفه و روایات نورانی اهل بیت: مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه، سعی گردیده تا در جهت حل معضلاتی که پیشینیان دانش ادب عربی با آن دست به گریبان بوده اند، راهکارهای علمی و مفید ارائه شود.