همنشینی و کجروی (نگاهی به دیدگاه های اسلامی و یافته های اجتماعی)

کتابی که پیش رو دارید به جستجو در منابع اسلامی (قرآن و حدیث) و یافته‌های علوم‌اجتماعی پرداخته و یکی از فراگیرترین علل رفتارهای کجروانه، یعنی اثرگذاری‌ها و اثرپذیری‌های کجروانه همنشینان و راهکارهای کنترل آنها را بررسی کرده است. این مجموعه، گام نخستِ پژوهشی است که با هدف امکان¬سنجی یک نظریه اسلامی و اجتماعیِ کجروی در دست اجراست و بنا دارد دیدگاههای اسلامی را در قالب یک الگوی نظری ارائه کند. یافته‌ها از اثرگذار بودن عوامل زیر در هر سه سطح خُرد، میانه و کلان خبر می‌دهند که در رابطه‌های جزئی و دوسویه و در خلال مکانیسمهای علّی، عمل می‌کنند و در محیطهای مختلفِ کنش به کجروی یا استمرار آن می‌انجامند: نیازهای اساسی و آسیبب¬پذیری¬ها، جاذبه بین¬فردی، یادگیری (شناختی، عامل، جانشین، اجتماعی)، جامعه¬پذیری، نفوذ اجتما¬عی، علائق و منافع گروهی، هنجارها و ارزشهای خرده‌فرهنگی، ترفند-های تبلیغی و … . اثر¬پذیری¬ها در سطح نگرش به شکل تغییر در افکار، باورها، عواطف و تمایلاتند و در سطح رفتار، عبارتند از: همنوایی، اجابت و اطاعت. راهکارهای کنترلی در هر سه محور پیشگیری، توان‌بخشی و مجازات به شرح زیر، پیشنهاد شده‌اند: پیش‌هشدار، آماده¬‌سازی، رفع اثرپذیری‌، تعیین محدوده همنشینی، پیام‌سازی فرهنگی، هنجارسازی، کنترلهای ارزشی، عاطفی و ماورای طبیعی، تقویت و… محورهای یاد شده، مباحث متنوع این کتاب را تشکیل داده‌اند.