نقش مقاصد شریعت در تاثیر مقتضیات زمان بر سیاست کیفری اسلام

انسان‌ها و جوامع بشری دائماً در زمینه‌های گوناگون درحال تحوّل وتکامل‌اند. اگر بشر امروز را با انسان‌های چند قرن یا حتّی چند دهه پیش مقایسه کنیم، به‌وضوح شاهد تفاوت اساسی به‌وجود آمده در عرصه‌های مختلف حیات او خواهیم بود. طبعاً این تفاوت‌ها موجب تغییرات اساسی در مناسبات افراد و جوامع می‌گردد. مناسبات حقوقی، به‌تبع این تحوّلات، گسترش و تنوع غیرقابل تصوری یافته‌اند و سیستم‌های عدالت کیفری هر روزه با انواع گوناگونی از تبهکاری‌ها و جرائم پیچیده و سازمان‌یافته جدید روبرو هستند. به همین روال، تحولاتی نیز در مفهوم ومصادیق عدالت واهداف و آثار و نحوه برخورد با بزهکاران به‌وجود آمده است. اینک این سؤال مطرح است: آیا در تعالیم دینی اسلام مقتضیات زمان تأثیری در تحول احکام شرعی و اختصاصا در سیاست کیفری اسلام، برای متناسب ساختن آن با شرایط امروزین جامعه بشری دارند؟ آیا می‌توان انعطاف پذیری لازم را در درون ضوابط فقهی این مکتب الهی تأمین نمود؟ مقاصد و اهداف شارع مقدس در این زمینه چه نقشی دارند؟