سرشت اخلاقی معرفت

تحلیل واقع­ نماییِ باورها و معیار ارزش معرفتی آنها، رسالت دانش معرفت­شناسی است؛ اما ازآنجاکه هر باوری، برآیند یک فرآیند و رفتار معرفتی است، عرصه برای دانش اخلاق فراهم می­شود تا این رفتار را ارزش­گذاری کند. از سوی دیگر، دادوستدها و مشابهت­های فراوانی بین این دو دانش، به ویژه در ادبیات و مفاهیم مشاهده می­شود. درنتیجه این مسأله رخ می­نماید که سرشت معرفت تا چه اندازه از مؤلفه­ها و ارزش­های اخلاقی متأثر است. رویکردهای گوناگونی درباره تحلیل اخلاقی معرفت پدید آمده که کاوش درباره رابطه این ادبیات اخلاقی با اخلاق رایج و نیز میزان ابتنای معرفت بر اخلاقیات را در پیش چشم پژوهشگر علوم معرفتی قرار می­دهد. اخلاق علم، اخلاق باور، معرفت­شناسی فضیلت­محور و تأثیر فضایل و رذایل اخلاقی بر معرفت، رویکردهایی است که درباره اخلاقی بودن فرآیند معرفت سخن می­گویند. این پژوهش در پی محک زدن اصل این رویکردها و نیز سنجش توفیق آنها در اخلاقی کردن سرشت معرفت است.