تجارت و نابرابری در بستر جهانی سازی

تاریخ حیات بشر کما بیش با تحولات و دگرگونی‌های بسیار توأم بوده است؛ اما در سه چهار دهه اخیر که این تحولات شتاب فزاینده‌ای یافته و دامنه‌اش از روابط میان جوامع به درون جوامع و حتی کلیت ساختار جهان کشیده شده، بسیاری از صاحب‌نظران علوم اجتماعی معتقد شده‌اند که جهان نه چندان دور آینده با جهان امروز بسیار متفاوت خواهد بود. تجارت به عنوان یکی از ارکان روابط جوامع انسانی همواره نقش مهمی در تحول و توسعه جامعه بشری داشته و انسان‌ها را برای کسب عواید و منافع هرچه بیشتر از مناسبات تجاری برانگیخته است. این روابط و مناسبات اگرچه ظرفیت آن را دارد که متضمن نفع طرفین رابطه باشد – و در موارد زیادی هم چنین بوده است – اما آنجا که پای قدرت و استیلای یک طرف در میان است، می‌تواند به مصادره تمام و یا غالب منافع از یک‌سو و حتی به کانالی برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های طرف ضعیف‌تر بینجامد. تاریخ استعمار کهنه و نو و شکاف روزافزون میان جوامع، نمونه آشکار وقوع این دیدگاه است. مشکل نابرابری میان جوامع به طور روزافزونی به دغدغه اصلی صاحبان دیدگاه انسان‌محور درآمده و حتی سازمان‌های بین‌المللی را به ابراز نگرانی واداشته است. اکنون مسئله این است که آیا می‌توان به تحولات اخیر به عنوان عاملی برای کاهش نابرابری‌ها امید داشت؟ و آیا تجارت به عنوان یکی از مهم‌ترین عرصه‌های این تحولات به کاهش نابرابری‌ها کمک می‌کند؟ یکی از راه‌های بررسی این مسئله جستجوی عوامل پدیدآورنده نابرابری و سپس بررسی وضعیت آن عوامل در روند تحولات اخیر است. آیا شرایط پدیدآورنده نابرابری تغییر یافته است؟ کتاب حاضر در تلاش است تا پاسخی به این سئوالات ارائه کند.