مبانی فقهی ــ اقتصادی نهادهای مالی بازار سرمایه اسلامی

بی‌شک وجـود نظام مالی کارآ جهت دستیابی به رشـد اقتصادی ضـرورت انکارناپذیر دارد؛ زیـرا در این نظام، بازارهای مالی شکل می‌گیرند. نقش اساسی بازارهای مالی تجهیز پس‌اندازها و تخصیص آنها در راستای رشد سرمایه‌گذاری است. از این رو در بازارها عرضه‌کنندگان وجوه و متقاضیان آنها بازیگران اصلی به حساب می‌آیند. عرضه‌کنندگان که همان صاحبان پس‌انداز به حساب می‌آیند، به دلیل اینکه موقعیت‌های مناسب بـرای سرمایه‌گـذاری در فعالیت‌های تولید را ندارند، وجوه خود را در بازارهای عرضه، و در مقابل گروهی که دارای توان و شرایط سرمایه‌گذاری در حوزه تولید کالا و خدمات است، به‌دلیل اینکه وجوه لازم را در اختیار ندارد تقاضاکنندگان این وجوه عرضه شده می‌باشند. بازارهای مالی در قالب بازار پول و بازار سرمایه ایفاء نقش می‌نمایند. بازار پول بازاری است که تأمین منابع مالی برای دوره‌های کوتاه‌مدت و معامله بر اسناد قابل انتقال به وجود آمده است و بازارهای سرمایه، بازاری است که در آن نیازهای واحدهای تولید و تجاری بخش‌ خصوصی و بخش عمومی را بـرای دوره‌های میان‌مدت و بلندمدت، پشتیبانی مالی می‌نماید. بدیهی است که هر نظام مالی می‌تواند بر دو پایه بازار سرمایه و بـازار پول یا یکی از آن دو شکل‌گیرد، و بازار سرمایه نیز از عناصر بازارها، ابزارها و نهادها ترکیب یافته است. این پژوهش از عناصر سه‌گانه نظام سرمایه به نهادهای مالی سرمایه‌‌گذاری و تأمین سرمایه آن خواهد پرداخت.