کتاب سیاست و حکومت در اروپا

تا آنجایی که از کتاب‌های تاریخ بر می‌آید، دموکراسی یا حکومت مردم سالاری – که در متون کلاسیک حکومت مردم بر مردم و برای مردم تعریف شده است – به عنوان یکی از انواع نظام‌های سیاسی، برای اولین بار در یونان باستان شکل گرفت. در دولت – شهرهای یونان به دلیل جمعیت، وسعت مناسب و موقعیت جغرافیایی امکان دموکراسی مستقیم یعنی حضور و مشارکت مردم در تصمیمات کلی فراهم بود و به همین دلیل هم دموکراسی، محدود به این زمان و مکان خاص شد و علی رغم سرایت آن به رم باستان، باید گفت قرنها مقهور امپراتوریها و پادشاهیهای مطلقه گردید. در عصر دولتهای ملی هم سدهای عظیمی چون یکی دانستن منافع شاهزاده و منافع کشور در مقابل آن برافراشته شد. حتی در قرن بیستم نیز از راست و چپ (نازیسم و کمونیسم) مورد حمله رژیمهای توتالیتر واقع شد و بیم آن می رفت که در جنگ جهانی دوم طومارش در هم پیچیده شود؛ ولی گویا سرنوشت سیاسی انسان به گونه ای دیگر رقم خورده بود.