مبانی و قلمرو فتوا و حکم شورایی

تأکید بر استفاده از روش‌های نو برای پیشرفت فقه»، «اتخاذ تدابیری برای کاهش اختلاف فتوا»، «توجه به ضرورت‌های زمانه از سوی فقیهان»، و «لزوم تقویت وحدت در جامعه اسلامی»، از جمله «عواملِ توصیه گروهی از متفکران» به «تخصصی‌شدن دانش فقه»، و «تشکیل شورای فقهی» بوده است.
دغدغه «داوری عادلانه» و «استفاده از راه‌کارهای دستیابی به عدالت قضایی»، به ویژه در جرائم پیچیده و چندوجهی، و «نگرانی از ناکارآمدی برخی از مجازات‌ها در جلوگیری از بزهکاری در دنیای امروز» از عواملِ تأکید بر استفاده از روش «تعدّد قاضی» و ظرفیت «قضاوت گروهی» است.
از آنجاکه «حساسیت حقوق عمومی» و «لزوم بهره‌مندی از ظرفیت شورا در اداره جامعه»، «تکیه بر خرد جمعی» و «استفاده از تجارب بشری در تأمین حقوق و آزادی‌های اجتماعی و سیاسی»، و «لزوم مراقبت از انحراف زمامداری جامعه اسلامی» از عواملِ توجه به شوراها در اداره جامعه است. سه موضوع «فتوا، قضاوت و رهبری شورایی» در این اثر بررسی شده‌اند.