مبانی عدالت اجتماعی از دیدگاه اسلام

عدالت ‌‌اجتماعی در اندیشه‌اسلامی، اگرچه ‌از مهم‌ترین ‌‌ارکان نظام ‌اسلامی، به‌خصوص در حوزه اقتصاد است؛ اما به‌موازات اهمیت یافتن مفاهیمی مانند: کارآیی، رشد و آزادی اقتصاد ممکن است مورد عنایت کمتری قرار گیرد. تردیدی نیست که برخی تفاوت‌ها در نظریه‌های عدالت ریشه در تمایز مبانی دارد. بررسی تفاوت این مبانی به‌مثابه مرحله‌ای سرنوشت‌ساز در پردازش نظام اقتصادی اسلامی مورد توجه این کتاب است. این تحقیق آیات، روایات و عقل را به‌عنوان منابع معرفت عدالت معرفی می‌کند و با پذیرش این مبنا که عدالت مبنای تکوین و تشریع است، آن را امری واقعی، غیرقراردادی ـ توافقی ـ و قابل درک توسط عقل می‌داند و معتقد است به‌جای خلق و تولید اعتباری عدالت باید در جستجوی کشف و فهم آن از آیات و روایات و درک عقلی بود. همچنین با اعتقاد به‌هویت جمعی برای جامعه به‌موازات اصالت افراد، اصالت قائل شده و افزون بر لحاظ حقوق افراد، برای جامعه نیز حقی قائل بود. در این صورت در تنظیم عادلانه مناسبات اجتماعی علاوه بر اصول ناظر بر حقوق افراد، قواعدی نظیر توازن که ضامن حق جمعی است را محترم می‌شمرد.