از نخستین و مهمترین سرگذشتنامههاى عارفان و معتبرترین منابع آداب و اصول طریقت است که از دیرباز تاکنون جزو منابع دست اول عرفان و تصوف بوده است. این کتاب، دایره المعارفی از معارف دینی با گرایش عرفانی و صوفیانه است. فصول ۲۳ تا ۳۲ به مباحث خاص عرفانی اختصاص دارد و بقیه کتاب درباره اعتقادات، اخلاقیات، احکام شرعی و عبادات است که البته با ذوق عرفانی تبیین شده است.
این کتاب را میتوان جزء کتب حدیثی هم محسوب کرد، زیرا نویسنده به حدیث بسیار متکی است. برخی از محققان، روایات او را تضعیف کردهاند، اما واقعیت این است که در این کتاب هم روایات قوی و هم مرسل و مقطوع هست. در هر حال نمیتوان به دلیل وجود معدود روایات غیرقابل قبول از اصل آن صرف نظر کرد. نویسنده آنچه در توان داشته به کار برده و کاستیهای او در مقابل محسناتش اندک است. از سوی دیگر عارفان و نویسندگان دیگر مطالب او را تنقیح و گزینش کردهاند.
ابوحامد غزالی، بارها از ادعیه و احادیث و دیگر مطالب قوت القلوب استفاده میکند. تاثیرپذیری غزالی از قوت القلوب در کتاب احیاء علوم الدین و طرح مباحث مربوط به قلب با مبنای قوت القلوب به حدی است که میتوان آن کتاب را شرحی بر قوت القلوب دانست. فصل سی و دوم (مقامات موقنین) مهمترین قسمت این اثر است که حاوی اصول و پایههای عرفان عملی اسلامی است.
تکیه زیاد نویسنده بر توحید صفاتی و افعالی نشان دهنده روحیه و سلوک عرفانی و تجربیات عملی وی در زمینه عرفان است. تکیه وی عمدتا بر روش پیامبر (ص) و صحابه است که گل سرسبد آنان امام علی است که از دیدگاه نویسنده جامع تمام کمالات همه صحابه است.
مترجم این اثر که خود از پژوهشگران برجسته عرفان اسلامی است به خوبی توانسته که از عهده ترجمه این متن کهن و مهم برآید. ترجمه به زبان فارسی روان و شیرین و اشاره به برخی از لغزشهای تاریخی و روایی نویسنده از مهمترین ویژگیهای این چاپ است که در کنار نشر پاکیزه (تایپ، صفحه آرایی و…) آن قابل تقدیر است