حافظ به گفته حافظ

اگر می‌خواهید سیمای درستی از حافظ در ذهن خود داشته باشید، و از سرگذشت او نکته‌هایی بدانید که حافظ را به شما بشناساند، به دنیای بیکرانه سخن او سفر کنید. آنجا خواجه شمس‌الدّین محمد، حضوری دارد که نه پیر است و نه جوان، نه بلند بالا و نه کوتاه، نه سیه چرده و نه خوش آب و رنگ، نه زاهد است و نه صوفی، نه مفتی است و نه واعظ، نه جبری است و نه قَدَری. اما زنده دلان و آگاهان روزگار خود و روزگاران پس از خود را، با سخنانی که هر کسی نمی‌گوید، و هر کسی تحمّل شنیدن آن را ندارد، به اندیشیدن وا می‌دارد، و در نقد مدّعیان و ریاکاران فریادی می‌کشد که هنوز بانگ آن را بر سر بازار تاریخ می‌توان شنید.