تعلیم و تربیت اسلامی

این کتاب پس از تعریف ساده و کوتاه و گویا در خصوص مسائل تعلیم و تربیت ، مکان آن، در فرهنگ تربیتی، به بعد انسان شناختی مسئله می پردازد و نظام تربیتی اسلام را با نظامهای شرق و غرب مقایسه می کند.
در مبحث ویژگی های نظام تربیتی اسلام به ۵ جنبه تربیتی ۱- الهی ۲- هدایتی ۳- پویایی ۴- عقلانی ۵- انقلابی اشاره کرده است.
در این کتاب ۲ روش آموزش یکی طریق عادت دادن و یکی طریق تربیتی، ارائه شده طریق عادت دادن همان آموزش های مکتب سلوک و رفتار است که بوسیله پاولف روسی مطرح گردید و طریق تربیتی بیشتر بر نقش فکر و تعقل تکیه دارد.
هدفهای تربیتی اسلام نیز که به استنادات قرآنی و روایی مخصوصاً از نهج البلاغه آمده است بخش قابل توجهی از این کتاب است.
این هدفها بطور خلاصه شامل پرستش خدا، به عنوان هدف اساسی- تقوا – آزادی – حکمت و تعلیم آن – پرورش روح عدالت خواهی – تکامل انسان – مستقل نمودن فرد – مسئولیت دادن به او – تغییر رفتار انسان – روحیه برادری و همکاری – دوستی با ملل دیگر – پرورش نیروی فکر – پرورش روح جمعگرائی – پرورش شخصیت اخلاقی و … می باشد.
روشهای تربیتی نیز شامل ۱- تلفیق علم و عمل – توام ساختن ایمان و عمل – تربیت عملی – روش عقلانی در تربیت اسلامی – امر به معروف و نهی از منکر – جهاد به عنوان یک روش – پاداش و تنبیه – توبه به عنوان روش تربیتی – پند و اندرز – ذکرمثل – ذکر قصه و سرگذشت اقوام و ملل – دعا و نیایش آمده است.
در پایان کتاب نیز نظام تربیتی و آموزشی در مدارس ، دانشگاهها، حوزه ها بصورت خلاصه آمده و گاهاً نقاط قوت و ضعف آن مطرح گردیده است.