ترجمه و شرح بدایه الحکمه (جلد اول)

معرفی کتاب

بدایه الحکمه، کتابی است که علامه طباطبائی -رضوان اللّه علیه- آن را به عنوان متن درسی فلسفه صدرایی در سال۱۳۹۰ق تألیف کرده است.
این کتاب، کاملاً استدلالی است و در آن جز دلیل و برهان یافت نمی شود.
بدایه الحکمه، نوشتاری است پیراسته از حشو و زواید، متین و استوار، و در عین اختصار، مهم ترین عناوین حکمت الهی را دربردارد.
ایجاز و اختصار عبارات کتاب موجب شده که بسیاری از مقاصد کتاب برای نوآموزان، پوشیده بماند و محتوای آن، چنانکه باید، دریافت نگردد.
کتاب حاضر، با هدف تبیین مقاصد کتاب و روشنگریِ مطالب آن در ۴ جلد، به نگارش در آمده است.

جلد اول این مجموعه شامل مطالب زیر می باشد:
– تعریف، موضوع و غایت این علم
* بخش اول: مباحث کلی وجود
۱. بداهت مفهوم وجود
۲. اشتراک معنوی مفهوم وجود
۳. وجود زاید بر ماهیت و عارض بر آن است
۴. اصالت وجود و اعتباریت هویت
۵. وحدت تشکیکی وجود
۶. مشخصات وجود
۷. احکام سلبی وجود
۸. معنای نفس الامر
۹. مساوق بودن شیئیت با وجود
۱۰. در عدم، تمایز و علیت نیست
۱۱. از معدوم مطلق نمی توان خبر داد
۱۲. بازگرداندن خود معدوم محال است
* بخش دوم: تقسیم وجود به خارجی و ذهنی
* بخش سوم: تقسیم وجود به مستقل و رابط و تقسیم وجود مستقل به لنفسه و لغیره
۱. وجود مستقل و رابط
۲. نحوه اختلاف بین رابط و مستقل
۳. تقسیم وجود به وجود لغیره و لنفسه
* بخش چهارم: مواد سه گانه (وجوب، امتناع و امکان)
۱. تعریف مواد سه گانه و بیان انحصار مواد در آنها
۲. تقسیم هر یک از مواد به بالذات و بالغیر و بالقیاس
۳. ماهیت واجب الوجود همان وجود است
۴. واب الوجود بالذات در همه ابعاد واجب الوجود است
۵. شی تا واجب نگردد موجب نمی گردد
۶. معانی امکان
۷. امکان، یک اعتبار عقلی است ملازم با ماهیت
۸. نیازمندی ممکن به علت و منشا آن
۹. ممکن علاوه بر حدوث در بقا نیز محتاج به علت است.