دولت امویان

اموی‌ها از ابتدا در برابر دعوت اسلامی ایستادند، با رسول خدا(ص) جنگیدند. اما پس از فتح مکه به اجبار، مسلمان شدند. با رحلت پیامبر اکرم(ص) و تجدید تدریجی اشرافیت عرب، به مرور وارد عرصه سیاسی شدند و پس از قتل عثمان با امام علی(ع) درافتادند و با زر و زور و تزویر برای نخستین‌بار خلافت را از آن خود کردند. دولت اموی با تغییر ساختار سیاسی و انتقال از نظام شورایی به نظام پادشاهیِ موروثی ادامه یافت و به دو شاخه سفیانی و مروانی تقسیم شد و در مجموع ۹۱ سال (۴۱ – ۱۳۲) حکومت کرد. سهل‌انگاری دینی، فساد اخلاقی حاکمان، عرب سالاری، احیای تفکرات جاهلی، مبارزه با خاندان رسول خدا(ص)،‌ حادثه خونین کربلا و حمله به شهرهای مقدس مکه و مدینه، سیاه شدن کارنامه این خاندان را در پی‌داشته است. دولت اموی نفوذ عرب مسلمان را در بسیاری از سرزمین‌های جدید گستراند و با اقتباس از سیستم سیاسی ساسانی و رومی، دستگاه سیاسی جدیدی پدیدآورد، که گرایش عربی آن بسیار نیرومندتر از گرایش اسلامی آن بود. از این‌رو در جریان ورود نژادهای مختلف به عالم اسلامی توان رهبری اتحادیه جدید را از دست داد. به همین دلیل و با توجه به آن کارنامه سیاه در سال ۱۳۲ در انقلابی که توسط اعراب مسلمان با مشارکت ایرانیان صورت گرفت،‌ ساقط گردید.