پژوهش‌های نوین جنگ‌های صلیبی (جلد۵) فصلی از تاریخ اجتماعی جنگ‌های صلیبی

تاریخ اجتماعی جنگ صلیبی حوزه‌ای بوده است که اساساً کمتر مورد اشاره قرار گرفته و در مقایسه با بخش سیاسی نظامی جنگ‌ها حجمی به مراتب کمتر به خود اختصاص داده است. این بخش از تاریخ جنگ‌های صلیبی در سه دهه اخیر در تاریخ‌نگاری مغرب‌زمین و تا حدودی جهان عرب مورد توجه واقع شده و پژوهشگران تاریخ اجتماعی مسیحی، یهودی و مسلمان عرب به آن اقبال کرده‌اند. آنچه درخور توجه است اینکه با پرداختن بیشتر به زوایای تاریخ اجتماعی جنگ صلیبی ذهنیت تاریخی نسبت به این بخش مهم از مناسبات اسلام و مسیحیت اصلاح می‌شود و محقق از دایره رویکرد سنتی و کلاسیک به این موضوع تاریخی به عرصه علمی رو می‌کند. از سوی دیگر با مطالعه بیشتر تاریخ اجتماعی جنگ صلیبی این نکته که بخشی از جهان مسیحیت، حیات و بقای شریعت و دیانت خود را در گرو ایدئولوژیک کردن جنگ صلیبی می‌داند معنا می‌یابد و می‌خواهد با طرح پیشینه اعتقادی جنگ‌ها مثل ضرورت پاکسازی نفس و توبه، اندیشه هزاره، و تبرک جستن به آرامگاه مسیح خاطره تاریخی سرزمین مقدس را زنده نگه دارد و همچنین با تغییر و تحولات پس از جنگ مثل فروپاشی مؤسسات صِرف نظامی مثل سواران معبد و مهمان‌نواز و مشابه آنها و تبدیل آنها به مؤسسات و نهادهای اجتماعی خیریه همان مسیر حفظ خاطره و حافظه تاریخی را دنبال کند. این اثر بخش‌هایی از پژوهش‌هایی از تاریخ اجتماعی که این رویکرد را اساساً برگزیده ارائه می‌دهد.